Mỹ-Trung giành giật ích phương pháp trên Biển Đông.

Ảnh: Defense

Luận điệu “cùng hiệp tác để phát triển” trong khi vẫn giữ nguyên tông giọng “bảo vệ lợi ích hàng hải” của Bắc Kinh đã bị Giáo sư Lý Đại Quang lột trần trên CNA khi ông này cho rằng ẩn sau đó còn là một tham vọng khác. Cũng trong buổi làm việc tại Lầu Năm Góc hôm 19/8, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn đã lặp lại luận điệu này khi lên giọng Bắc Kinh sẽ “không nhượng bộ nếu lợi.

Tình thế đó cũng đang đẩy khu vực vào một cơn bão chính trị chưa biết tới hồi nào lắng dịu, tờ Japan Times bình luận. Ngoài ra, nhân sự kiện này, ông Chuck Hagel cũng tái khẳng định chiến lược xoay trục của mình như một lời đảm bảo với các đồng minh tại khu vực, trước những quan ngại từ Trung Quốc.

Mỹ tăng cường chừng đồng minh  Trong khi đó, Mỹ đang càng ngày càng có nhiều động thái nhằm củng cố mối quan hệ đồng minh với các nước trong khu vực. Rõ ràng trên Biển Đông đang xuất hiện một cơn sóng ngoại giao dữ dội, trong đó cả Mỹ và Trung Quốc đều đang cố giành giật ích tại khu vực.

Có thể thấy rõ điều này, trước tiên từ phía Trung Quốc. Trung Quốc sẵn sàng gây chiến vì lợi ích?  Hễ khi Philippines có bất kỳ động thái nào mà Bắc Kinh cho là đang ảnh hưởng tới cái được gọi là “lợi ích hàng hải” của họ trên Biển Đông là Bộ Ngoại giao Trung Quốc lại cấp lên tiếng phản đối

Hay khi Manila quyết định có bước đi đột phá trên Biển Đông bằng việc đưa Trung Quốc ra tòa án quốc tế nhằm bóc trần “đường lưỡi bò” hồi tháng 1, Bắc Kinh ngay lập tức lu loa và lường hình ảnh “kẻ gây rối” cho Philippines. Trên thực tại, Campuchia đã nhận của Trung Quốc gần 3 tỷ USD viện trợ phát triển trong vòng 2 thập niên vừa qua và mối quan hệ này thực sự khiến Mỹ quan tâm.

Theo AFP, Washington còn muốn sưởi ấm quan hệ quân sự với Jakarta sau hơn 12 năm chương trình hợp tác song phương Kopassus bị đình chỉ do các hành vi thảm sát thường dân Đông Timor của quân đội Indonesia dưới chế độ cựu độc tài Suharto. Ảnh: Tân Hoa xã  Tuyên bố đó dù có ngụ ý như vậy hay không cũng được đưa ra vào thời điểm Mỹ đang tăng cường hiện diện tại khu vực nhằm tái khẳng định kiên tâm duy trì chiến lược xoay trục sang khu vực châu Á – Thái Bình Dương, mà cụ thể là Đông Nam Á, trước một Trung Quốc ngày một tỏ ra cả quyết trong cách hành xử trên biển.

Vùng lõi Biển Đông trở thành chòng chành trước tấm lá chắn chưa thực sự an toàn. Điều này là vi phạm và hoàn toàn trái ngược với các pháp luật quốc tế, trong đó có UNCLOS và Tuyên bố DOC mà chính Trung Quốc đã cùng ASEAN ký kết năm 2002. Theo ông, ý của Trung Quốc là sẵn sàng giao chiến nếu các nước trên thế giới động tới lợi ích của nền kinh tế thứ hai thế giới. Mấu chốt bị xâm phạm”

Nhưng trên thực tế, chính Trung Quốc lại đang bỏ qua luật pháp quốc tế để từng bước hiện thực hóa tham vọng bá quyền của mình trên Biển Đông.

Bắc Kinh đã trắng trợn vạch ra “đường lưỡi bò” phạm pháp đè lên các hải phận thuộc chủ quyền của một số thành viên ASEAN.

Sau khi các quan chức cấp cao của Nhà Trắng, trong đó có cả Tổng thống Obama, gửi nhiều lời cảnh báo không dùng vũ lực tới Trung Quốc, Washington đã cùng Manila thỏa thuận về việc cho phép lực lượng vũ trang Hoa Kỳ hiện diện tại các vùng biển nóng.

Mỹ cũng đang rải ích lợi khắp Đông Nam Á, mà gần nhất là chuyến công du của Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel tới Malaysia, Indonesia, Brunei và Philippines. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel làm việc tại Brunei ngày 27/8. Điển hình như khi Manila tăng cường quân đội tới các hòn đảo đang xảy ra tranh chấp hồi đầu năm nay thì bị Trung Quốc tuyên bố là đã “vi phạm chủ quyền” và đề nghị Philippines rút khỏi khu vực nói trên.

Gov  Chuyến công du của vị Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng được tiến hành đúng thời điểm Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị kết thúc chuyến thăm Campuchia, sau khi Bắc Kinh công bố “món quà” trị giá 14 triệu USD dành cho PhnomPenh. Hạm đội Nam Hải (Trung Quốc) tập trận thị oai trên Biển Đông hồi giữa tháng 8. Trong hai điểm đến trước nhất, người đứng đầu Lầu Năm Góc đã hứa đầu tư trang bị quốc phòng cho khu vực cũng như đồng ý bán trực thăng đương đầu cho Indonesia.