Chuyên gia quốc tế nói gì về việc Trung kỳ lạ Quốc “đổ bê tông” ở Scarborough?.

Tuy nhiên, theo vị giáo sư có nhiều năm nghiên cứu về khu vực, hiện tại vẫn chưa xác định rõ ràng các khối bê tông ở bãi cạn Scarborough mà Hải quân Philippines phát hiện ra là được dùng cho các tàu bè đánh cá buộc dây neo đậu hay sẽ được dùng làm nền móng cho một công trình

Ban đầu Bắc Kinh ngụy biện, nhà nổi xây dựng (trái phép) ở Đá Vành Khăn là phục vụ cho ngư gia trú ẩn trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, sau đó, Bắc Kinh đã từng bước, từng bước biến nơi đây thành một công sự vững chắc phục vụ cho mục đích quân sự.

Theo ông Storey, những cột bê tông trong bức ảnh của Hải quân Philippines “không phải là mô hình xây dựng điển hình của Trung Quốc”, mà Bắc Kinh thường bắt đầu với “cấu trúc sàn gỗ, sau đó là cấu trúc hình bát giác bằng gỗ, rồi sau đó là pháo đài bê tông”. Vậy các chuyên gi quốc tế nhận định về sự việc này như thế nào?  Giáo sư Carl Thayer  , một chuyên gia hàng hải khu vực ở Học viện Quốc phòng Australia cho hay, Philippines tin rằng họ có chứng cứ cho thấy Trung Quốc đang xây dựng một cơ sở hao hao như những gì đã làm ở Đá Vành Khăn (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam – PV) năm 1994.

Ông Storey cũng cho rằng mục đích dùng của các khối bê tông này không rõ ràng, cũng có thể chúng được ngư dân Trung Quốc thả xuống để làm cột buộc tàu của họ. Chuyên gia Viện nghiên cứu Đông Nam Á dẫn lại câu chuyện hồi năm 2011, Philippines cũng tuyên bố rằng, tàu Trung Quốc đã dỡ nguyên liệu xây dựng ở bãi Trung Lễ (tên quốc tế là Amy Douglas Reef, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam – PV), nhưng “chưa bao giờ cung cấp chứng cứ hình ảnh hoặc tài liệu để tương trợ lời kết tội đó”.

Trong khi đó, một chuyên gia của Manila, ông  Rommel Banloi  , Giám đốc Viện nghiên cứu hòa bình, bạo lực và khủng bố của Philippines nhận định: “Chính phủ Philippines vẫn duy trì chính sách đưa vấn đề tranh chấp cương vực với Trung Quốc lên Tòa án trọng tài liên hợp quốc về Luật Biển phân xử, giải quyết một cách hòa bình sự dị đồng giữa hai nước trên Biển Đông”.

Trong khi đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi phủ nhận buộc tội trên, đồng thời tái khẳng định “Đảo Hoàng Nham (tên Trung Quốc gọi bãi cạn Scarborough – PV) là bờ cõi cố hữu của Trung Quốc”, việc Trung Quốc kì cọ hay làm gì ở đây là quyền của nước này. Minh Châu   (theo Inquirer).

Manila cho rằng, những cột bê tông trên là “khúc dạo đầu” của âm mưu xây dựng một cấu trúc nào đó của Trung Quốc tại bãi cạn Scarborough và lên án hành vi này của Bắc Kinh đã vi phạm pháp luật hàng hải quốc tế, vi phạm Tuyên bố của các bên về ứng xử trên Biển Đông mà Trung Quốc đã ký với ASEAN năm 2002. Theo ông Banloi, sự việc trên cũng chứng tỏ Trung Quốc sẽ “tăng cường kiểm soát bãi cạn Scarborough trong bối cảnh Mỹ có kế hoạch gia tăng sự hiện diện quân sự luân phiên tại Philippines”.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario buộc tội, việc Trung Quốc ngang nhiên lên kế hoạch mở mang lãnh thổ trên Biển Đông “là chiến lược và kế hoạch đã được lên từ trước và sẽ được Trung Quốc gấp rút thực hiện trước khi cùng ASEAN đặt bút ký kết bộ lệ luật ứng xử trên Biển Đông (COC)”, song song cho rằng hành động này đã phá vỡ sự ổn định và hòa bình trong khu vực.

“Nếu Manila phản đối quá mạnh mẽ, Trung Quốc có thể hủy bỏ cuộc thương lượng và đổ lỗi cho Manila đã vi phạm ý thức Tuyên bố chung của các bên về xử sự trên Biển Đông (DOC)”, Giáo sư Thayer nhận định. Do đó, theo ông Storey, Manila cần cung cấp chứng cứ thuyết phục hơn. Ông Hồng còn “tố” ngược Manila: “Nếu Philippines đích thực chú ý và quan hoài tới Bộ qui tắc xử sự cho Biển Đông, thì nước này nên nghiêm chỉnh tuân thủ Tuyên bố xử sự trên biển (DOC), và tạo môi trường cũng như các điều kiện thuận tiện cho các cuộc thương thuyết về COC và không “chuyện bé xé ra to” hay khơi mào ra biến cố”.

San sẻ ý kiến này với ông Thayer,  Ian Storey  , một chuyên gia hàng hải tại Viên nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore nói: “Trước hết, tôi nghĩ rằng, chúng ta không nên vội kết luận”.

Ông Thayer lưu ý rằng, các hoạt động này của Trung Quốc diễn ra đồng thời với thời điểm trước thềm cuộc họp tham vấn chính thức về COC giữa ASEAN và Trung Quốc, dự định diễn ra từ 14 – 15/9 tại Tô Châu, Trung Quốc. Philippines triệu đại sứ từ Trung Quốc về tham vấn         Trung Quốc xây dựng ở bãi cạn Scarborough: Philippines sẽ hành động như thế nào?         Trung Quốc đã đổ chí ít 75 khối bê tông ở bãi cạn Scarborough         Diễn biến “đáng báo động” ở Biển Đông         Sự thật đằng sau quyết định hủy chuyến đi Trung Quốc của Tổng thống Philippines         Vì sao đưa tranh chấp Biển Đông ra tòa án quốc tế là chọn lọc tốt nhất với Philippines?      Hai trong số hơn 75 khối bê tông Trung Quốc đổ xuống phần phía Bắc, lối vào bãi cạn Scarborough  Tuần qua, Philippines đã bộc bạch lo ngại về việc phát hiện ra 75 khối bê tông vuông gần lối vào bãi cạn Scarborough, mà Manila đã để mất quyền kiểm soát thực tế vào tay Bắc Kinh sau lần đối đầu bao tay giữa tàu của hai bên hồi tháng 4/2012.